Ήταν η τελευταία πρόταση, πριν το κλείσιμο της τελευταίας συνεδρίας μια ψυχοθεραπείας από αυτές που χαρακτηρίζονται μακροχρόνιες.
Μια θεραπεία που εξελίσσεται σε βάθος χρόνου αποτελεί αναμφισβήτητα ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής κάθε θεραπευόμενου ατόμου, καθώς μπορεί να διαρκέσει μέχρι και κάποια χρόνια. Οι αλλαγές είναι αργές. Με μια βιαστική ματιά σχεδόν αόρατες. Εντός συνεδρίας χρειάζεται να εστιάζουμε γνωστικά ξανά και ξανά σε αυτές τις αλλαγές, ώστε να παγιωθούν ως νέες, λειτουργικές συμπεριφορές. Και παράλληλα να ασχοληθούμε με σεβασμό με τα συναισθήματα που αναδύονται καθώς οι αλλαγές συντελούνται.
Το συναισθηματικό αποτέλεσμα (δηλ. το πώς νιώθει το άτομο με τον εαυτό του, τους σημαντικούς άλλους και τον κοινωνικό του περίγυρο) αφήνει ένα νέο αποτύπωμα στον ψυχισμό. Πολλές φορές οι αλλαγές γίνονται αντιληπτές ως αυτονόητες. Άλλες φορές χαρακτηρίζονται από τα θεραπευόμενα άτομα ως τυχαίες, σαν να προέκυψαν από εξωτερικούς παράγοντες ή συγκυρίες. Άλλες φορές πάλι δεν αναγνωρίζονται καν ως αλλαγές, ενώ εμφανώς συμβαίνουν. Όλες αυτές οι πτυχές δουλεύονται στον τελευταίο κύκλο μιας ψυχοθεραπευτικής πορείας.
Η θεραπεία ως παράλληλη πορεία
Η θεραπευτική σχέση έχει δημιουργήσει στη διάρκεια της ψυχοθεραπευτικής πορείας ένα σημαντικό εκτόπισμα στη ζωή του ατόμου. Έχει αποτελέσει μέρος της ζωής του, όπου πολλές εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες αλλάζουν παράλληλα. Τα συστήματα μπορεί να διευρύνονται από ατομικά σε δυαδικά, τριαδικά ή και το αντίθετο να συρρικνώνονται, να ανασυντίθενται. Συντελούνται αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία. Όταν υπάρχουν παιδιά, αλλάζουν και οι δικές τους ανάγκες στο πέρασμα του χρόνου. Αλλά και οι προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες αλλάζουν. Οι γονείς από τις οικογένειες καταγωγής μπορεί να εισέρχονται στην τρίτη ηλικία και να χρίζουν μεγαλύτερης ψυχικής και πρακτικής φροντίδας. Ίσως έχουν υπάρξει απώλειες ή απειλητικές ασθένειες.
Σε μια συντροφική σχέση μπορεί να υπάρξει κρίση, διάσταση, επανασύνδεση. Επαγγελματικά μπορεί να δημιουργηθούν ανακατατάξεις όπως, αλλαγή επαγγελματικού περιβάλλοντος, είσοδος σε σύνταξη, γονεϊκή άδεια λόγω παιδιών. Όλα αυτά βιώνονται μέσα από την παράλληλη πορεία του ατόμου στην προσωπική του θεραπεία. Η θεραπεία γίνεται κομμάτι της ζωής του και ταυτόχρονα η ζωή του αποτελεί σημείο συνεχούς αναφοράς στη θεραπεία.
Το πρόσωπο της ψυχοθεραπεύτριας
Σε όλη αυτή την πορεία το πρόσωπο της ψυχοθεραπεύτριας γίνεται ένα πρόσωπο οικείο. Ένα ειλικρινές ενδιαφέρον δημιουργείται στη θεραπευόμενη για το τι κάνει η θεραπεύτρια της, αν την απασχολεί κάτι, αν είναι όλα καλά, αν έχει ξεκουραστεί ή αν είναι κουρασμένη. Η ψυχοθεραπεύτρια καλείται εδώ να τηρήσει από τη μία το πλαίσιο του ρόλου της, αλλά και από την άλλη να ανταποκριθεί μέσα από την ανθρώπινη διάσταση της στο ενδιαφέρον της πελάτισσας της. Μια άκαμπτη στάση ουδετερότητας μπορεί να δημιουργήσει απόσταση και να εμποδίσει την αίσθηση εμπιστοσύνης και ψυχικής ασφάλειας -προϋποθέσεις θεμελιακές για την καλή πορεία της θεραπείας.
Φυσικά η δημιουργία προσωπικής σχέσης με το θεραπευόμενο άτομο είναι δεοντολογικά απαγορευτική, καθώς ο/η θεραπευόμενος/η μπορεί άτυπα (ασυνείδητα) να μπει σε ρόλο φροντίδας της θεραπεύτριας. Το ζητούμενο είναι η χρυσή τομή και αυτή θα είναι σε θέση να τη βρει η ψυχοθεραπεύτρια βασιζόμενη στην εμπειρία της και στην καλή επιστημονική γνώση της ιδιότητας που εξασκεί.
