Το τέλος μιας συντροφικής σχέσης δημιουργεί μεγάλη συναισθηματική αναταραχή και στους δύο συντρόφους, καθώς τελειώνει το “μαζί” και αρχίζει το “τώρα μόνος/η”. Ο συναισθηματικός αντίκτυπος στον ψυχισμό είναι μεγάλος και δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο, αν νιώθεις ότι η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση σου εξανεμίζονται. Όταν μια σχέση τελειώνει μπορεί να αισθάνεσαι, ότι έχεις αποτύχει να κρατήσεις τον/τη σύντροφο σου κοντά σου. Ή ότι ακυρώνεσαι ως άτομο, ως προσωπικότητα, ως ύπαρξη. Ή ότι ο κόσμος σου τελειώνει μαζί με τη σχέση και ότι δεν θα μπορέσεις ποτέ ξανά να εμπιστευθείς, να αφεθείς, να νιώσεις ασφάλεια, δέσιμο, σύνδεση με άλλον άνθρωπο. Μπορεί να νιώθεις προδωμένος/η και αυτό να σε κάνει να πιστεύεις, ότι δεν είσαι ένα άτομο άξιο για σχέση. Μπορεί να αισθάνεσαι θυμό ή οργή ή να φοβάσαι, ότι δε θα μπορέσεις ποτέ να υπάρξεις σε μία αρμονική σχέση.
Ότι και αν νιώθεις είναι απολύτως αποδεκτό, καθώς βιώνεις μία δύσκολη περίοδο – αυτή του χωρισμού. Ο χωρισμός προκαλεί σχεδόν πάντα ένα χτύπημα στην αυτοεκτίμηση. Δημιουργεί μία πληγή στην πίστη που έχεις στις ικανότητες σου, στις αξίες σου, στον τρόπο που συνδέεσαι με τους άλλους ανθρώπους. Για όλους αυτούς τους λόγους είναι πολύ σημαντικό να μπορέσεις να ανακάμψεις και να βρεις ξανά την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου και σε αυτό που είσαι. Είναι απολύτως απαραίτητο να επιστρέψεις στη θετική σου αυτοεικόνα. Ή να την δημιουργήσεις από την αρχή, αν ποτέ δεν την είχες. Ο χωρισμός δε σημαίνει ότι χάθηκε για πάντα η αυτοεκτίμηση σου!
Η επίδραση του χωρισμού στην αυτοεκτίμηση σου
Γιατί ο χωρισμός επηρεάζει την αυτοεκτίμηση;
Όταν μια σχέση τελειώνει, φέρνει πολλαπλές αναταράξεις και ανακατατάξεις στον ψυχισμό του ατόμου. Όσο πιο μακροχρόνια ήταν η σχέση, τόσο πιο έντονες είναι οι ψυχικές διεργασίες που πυροδοτούνται. Ένας χωρισμός διαταράσσει πάνω από όλα την αυτοεκτίμηση – κυρίως αυτού/ης που δεν έχει επιλέξει τον χωρισμό και αναγκάζεται να τον δεχτεί. Γιατί όμως βάλλεται πρώτα από όλα η αυτοεκτίμηση στον χωρισμό;
Ένας χωρισμός είναι πρώτα από όλα μία έντονη αίσθηση απόρριψης. Είναι ένα μήνυμα που διακινείται μεταξύ των συντρόφων στη φάση του χωρισμού, το οποίο λέει “δε σε θέλω πια”. Ένα τέτοιο μήνυμα θα σε κάνει να αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου, για την αξία σου, για τη σημαντικότητα σου ως άνθρωπος. Η απόρριψη επομένως μπορεί να σου δημιουργήσει αμφισβήτηση για τη συνολική σου αυτοεικόνα. Μπορεί να αισθανθείς ακόμη και ότι περνάς μία κρίση ταυτότητας. Αυτό δεν είναι περίεργο, αν έχεις συνδέσει ολόκληρη τη ζωή σου μονοδρομικά με το ρόλο σου ως σύντροφο. Αν μόνο μέσα από εκείνον/η ολοκληρώνεται η προσωπική σου ευτυχία, ικανοποίηση, αναγνώριση, τότε έχεις δημιουργήσει συναισθηματική εξάρτηση από τον/τη σύντροφο σου. Τότε το τέλος της σχέσης θα φαντάζει σαν το απόλυτο κενό. Καθώς δεν έχεις δημιουργήσει άλλους πυλώνες σταθερότητας για να εισπράττεις ευχαρίστηση και ολοκλήρωση στη ζωή σου, ένας χωρισμός θα σε γκρεμίσει και θα νιώθεις ότι χάνεις κάθε ίχνος αυτοεκτίμησης.
Αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα που ρίχνουν την αυτοεκτίμηση
Σε μια τέτοια δύσκολη περίοδο όπως αυτή του χωρισμού οι αρνητικές σκέψεις και τα έντονα αρνητικά συναισθήματα είναι κατακλυσμιαία. Η ματαίωση που έρχεται μαζί με τη νέα συνθήκη είναι αναπόφευκτη. Μπορεί να νιώθεις ενοχικά κάνοντας σκέψεις ότι δεν κατάφερες να σώσεις τη σχέση, ότι έκανες πάρα πολλά λάθη, ότι έπρεπε να είχες προλάβει την εξέλιξη του χωρισμού. Οι ίδιες σκέψεις ίσως σε κάνουν να αισθάνεσαι αποτυχημένος/η ή ότι ήσουν ανεπαρκής. Μπορεί να αισθάνεσαι φόβο για το μέλλον καθώς χάνεις την ασφάλεια που σου έδινε μέχρι τώρα η σχέση. Η νέα συνθήκη χωρίς σύντροφο δημιουργεί μία αίσθηση κενού τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ίσως να συγκρίνεσαι βλέποντας του άλλους ανθρώπους και τις σχέσεις τους και να νιώθεις ανίκανος/η να φανταστείς τον εαυτό σου σε μία ισορροπημένη συντροφική σχέση.
Έχε υπόψη σου ότι όσο ενδίδεις σε αυτές τις σκέψεις, τόσο το αίσθημα της αυταξίας και της αυτοεκτίμησης σου συρρικνώνεται. Είναι σημαντικό να είσαι σε θέση να αναγνωρίσεις τα αρνητικά μοτίβα στον τρόπο που σκέφτεσαι, καθώς αυτά πυροδοτούν τα αντίστοιχα αρνητικά συναισθήματα. Θυμήσου: όσο περισσότερο σκέφτεσαι πόσο απέτυχες στη σχέση, τόσο περισσότερο θα αισθάνεσαι εγκλωβισμό, θα νιώθεις το σώμα σου βαρύ και μπλοκαρισμένο, θα παραμένεις αδρανής.
Πώς να ξαναχτίσω την αυτοεκτίμηση μου μετά το χωρισμό
Αποδοχή, Αυτοσυμπόνοια, Αυτοφροντίδα
Για να μπορέσεις να ανακάμψεις ψυχικά και συναισθηματικά μετά από ένα χωρισμό πρώτα από όλα δε χρειάζεσαι να βιάζεσαι. Σου χρειάζεται χρόνος για να συνειδητοποιήσεις τις αλλαγές και να τις αποδεχτείς. Ο χωρισμός είναι μία απώλεια και όπως κάθε απώλεια χρειάζεται χρόνο επούλωσης. Η αποδοχή της νέας κατάστασης είναι το πρώτο στάδιο για να ξαναχτίσεις την αυτοεκτίμηση σου. Αν δεν νιώθεις έτοιμος/η να βγεις ξανά στον έξω κόσμο, να έχεις κοινωνική ζωή, να συναντήσεις φίλους, τότε χρειάζεσαι χρόνο. Είναι φυσιολογικό να συμβαίνει αυτό μέχρι να ανασυγκροτηθείς. Ίσως τώρα είναι η σωστή στιγμή να μάθεις τι σημαίνει αυτοσυμπόνοια και αυτοφροντίδα και να τα εφαρμόσεις σε εσένα.
Η έννοια της αυτοσυμπόνοιας αναφέρεται στην ικανότητα του ατόμου να δείχνει κατανόηση, συμπάθεια και καλοσύνη προ τον εαυτό του, ιδιαίτερα όταν βιώνει δύσκολες ή οδυνηρές καταστάσεις. Πρόκειται για μία προσέγγιση που αντί να εστιάζει στην αυστηρή αυτοκριτική, ενθαρρύνει την αναγνώριση των αδυναμιών του ατόμου και τη διαχείριση τους με κατανόηση και σεβασμό.
Μάθε λοιπόν να είσαι καλός/η με εσένα αντί να σε κρίνεις και να σε κατηγορείς για όσα λάθη μπορεί να έχεις κάνει στη σχέση σου. Φέρσου στον εαυτό σου, όπως θα φερόσουν σε έναν καλό φίλο που περνάει δύσκολα. Δείξε κατανόηση σε αυτό που περνάς. Όλοι οι άνθρωποι περνάνε κάποια στιγμή στη ζωή τους δυσκολίες, βιώνουν πόνο και αποτυχίες. Είσαι μέρος της κοινής ανθρώπινης εμπειρίας. Κάνε πράξη την έννοια της ενσυνείδησης. Αποδέξου τα συναισθήματα σου χωρίς να τα καταπνίγεις ή να τα υπεραναλύεις. Ενσυνείδηση είναι η ικανότητα να αναγνωρίζεις τα αρνητικά σου συναισθήματα χωρίς να τα αφήνεις να σε κατακλύζουν.
Αξίες και προτεραιότητες – Ξεκαθάρισέ τες!
Αποσαφηνίζοντας και επαναπροσδιορίζοντας τις αξίες και τις προτεραιότητες σου μπαίνεις σε μια διεργασία αυτογνωσίας και επανάκτησης της ισορροπίας σου. Να μερικές ιδέες που θα σε βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.
• Επαναπροσδιόρισε την προσωπική σου ταυτότητα
Αναζήτησε, τι σου αρέσει πραγματικά, ποιοι είναι οι στόχοι σου, τι σε γεμίζει, πώς θέλεις να ζεις τη ζωή σου.
• Κάνε την αποτίμηση της σχέσης που τελείωσε
Αναρωτήσου, τι έμαθες για τον εαυτό σου και τις σχέσεις μέσα από την εμπειρία της συγκεκριμένης σχέσης. Τι θα ήθελες να κρατήσεις και τι θα ήθελες να αποφύγεις να ξανακάνεις;
• Αποσαφήνισε τις αξίες σου
Κάνε έναν εσωτερικό διάλογο και σκέψου: Τι σε κάνεις να νιώθεις πλήρης; Τι είναι σημαντικό για σένα στις σχέσεις σου (π.χ. εμπιστοσύνη, σεβασμός, αυτονομία); Τι θέλεις να προσφέρεις στον εαυτό σου και στους άλλους;
• Θέσε τις νέες σου προτεραιότητες
Τι είναι αυτό που θέλεις να προσέξεις περισσότερο τώρα; Ποιες δραστηριότητες σου δίνουν ευχαρίστηση και ολοκλήρωση; Σε ποιους ανθρώπους και ποιες σχέσεις θέλεις να αφιερώσεις περισσότερο χρόνο; Από ποιους ανθρώπους χρειάζεται ίσως να απομακρυνθείς;
Αυτονομία και Ανεξαρτησία – κατέκτησέ τες!
Σημαντικό θεμέλιο στην επανάκτηση της αυτοεκτίμησής σου είναι η αυτονομία και η ανεξαρτησία. Πρόκειται για δύο έννοιες που οφείλουν να πραγματώνονται τόσο εντός μιας σχέσης όσο και εκτός. Ένα από τα βασικά δίπολα που διασφαλίζουν ισορροπία στη συντροφική σχέση είναι αυτό της αλληλοεξάρτησης – αυτονομίας. Αυτό σημαίνει, ότι χρειάζεται να υπάρχουν και οι δύο ποιότητες στη σχέση για να υπάρχει καλή ισορροπία.
Κάνοντας την αποτίμησή σου ίσως εντοπίσεις το βαθμό αυτονομίας που είχες ή δεν είχες. Όπως επίσης και το βαθμό αλληλεξάρτησης. Αισθανόσουν την ελευθερία να κάνεις πράγματα για σένα; Είχες την επιθυμία για προσωπικές ενασχολήσεις; Ήταν ο/η σύντροφος πάντα το σημείο αναφοράς σου σε ότι κι αν έκανες; Πώς έχει αλλάξει η αίσθηση ανεξαρτησίας μετά το χωρισμό;
Ο χωρισμός είναι μια ευκαιρία για σένα να επαναπροσδιορίσεις ή και να κατακτήσεις από την αρχή την προσωπική σου αυτονομία. Εξάλλου μόνο μέσα από μια υγιή αυτονομία μπορείς να δημιουργήσεις καινούριες υγιείς σχέσεις. Όρισε νέους στόχους για τον εαυτό σου που αφορούν στην προσωπικής σου εξέλιξη, στην καριέρα σου, στις σχέσεις σου ή όποιον άλλο τομέα κρίνεις σημαντικό. Φτιάξε ένα πλάνο δράσης. Σκέψου τα βήματα που θα σε βοηθήσουν να επιτύχεις τους στόχους σου. Δοκίμασε στον ελεύθερο χρόνο σου δραστηριότητες που ίσως πάντα ήθελες να κάνεις, αλλά ποτέ δεν αποφάσιζες. Δώσε έμφαση στην κοινωνικότητα σου. Δημιούργησε νέες παρέες. Γνώρισε καινούριους ανθρώπους. Μέσα από αυτά τα βήματα θα δεις, πώς σιγά σιγά θα ενισχύεται η αυτοπεποίθησή σου και η αίσθηση ελευθερίας.
Ο δρόμος προς την αυτοεκτίμηση – Αλλαγή τρόπου σκέψης
Πώς να αντιμετωπίσεις τις αρνητικές σκέψεις
Οι αρνητικές σκέψεις είναι τις περισσότερες φορές αυτόματες και τις κάνεις πριν καλά καλά το καταλάβεις. Είναι μία συνήθεια, όπως π.χ. το να πίνεις τον καφέ σου. Τις κάνεις συνέχεια και παράλληλα με άλλα πράγματα μέσα στη μέρα σου. Τις κουβαλάς όπου κι αν βρίσκεσαι, ότι κι αν κάνεις. Οι αρνητικές σου σκέψεις είναι μέρος του εαυτού σου και του τρόπου που σκέφτεσαι.
Σε μία περίοδο όπως αυτή του χωρισμού οι αρνητικές σου σκέψεις μπορεί να χτυπήσουν κόκκινο. Είναι τώρα η στιγμή να προσπαθήσεις με συγκεκριμένες τεχνικές να τις περιορίσεις και να αρχίσεις σιγά σιγά να τις μετατρέπεις σε θετικές και υποστηρικτικές προς εσένα. Το πρώτο βήμα είναι να τις αναγνωρίζεις. Προσπάθησε να μπεις σε μια θέση παρατήρησης. Πότε τις κάνεις; σε τι συνθήκες; τι σου προσφέρουν; Το επόμενο βήμα είναι να τις αποδεχτείς ότι υπάρχουν χωρίς να σε κρίνεις για αυτές.
Στη συνέχεια αμφισβήτησέ τες και προσπάθησε να τις επανεκτιμήσεις έτσι ώστε να αποκτήσεις μία άλλη οπτική. Ερωτήσεις που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου προς αυτή την κατεύθυνση είναι π.χ.: “είναι αυτή η σκέψη αληθινή ή υπερβολική;”, “τι αποδείξεις έχω ότι είναι σωστή;”, “τι θα μου έλεγε ένας φίλος, αν του αποκάλυπτα αυτή τη σκέψη μου;”. Σε όλα αυτά μπορεί επιπλέον να σε βοηθήσει ένα ημερολόγιο, όπου θα καταγράφεις τις παρατηρήσεις σου, τα ερωτήματα που θα σου θέτεις, τις νέες σκέψεις που θα αναδύονται. Το επόμενο στάδιο είναι να δημιουργήσεις τις λεγόμενες αντισταθμιστικές σκέψεις, δηλ. να αντικαταστήσεις τις αρνητικές με θετικές. Αν για παράδειγμα πιστεύεις ότι είσαι ένας/μία ανεπαρκής σύντροφος, μπορείς να αναρωτηθείς, πότε ήταν οι φορές που αυτό δεν συνέβαινε.
Επιπλέον τρόποι αντιμετώπισης των αρνητικών γνωστικών σχημάτων είναι η συνειδητή αναζήτηση εναλλακτικών ερεθισμάτων. Βρες δραστηριότητες που σε ευχαριστούν. Προσπάθησε να στρέψεις την προσοχή σου σε θετικά ή τουλάχιστον ουδέτερα πράγματα. Διάβασε το αγαπημένο σου βιβλίο, δες τη σειρά που σου αρέσει, βγες μια βόλτα στον καθαρό αέρα, πήγαινε σινεμά, θέατρο. Μια επιπλέον πολύ αποτελεσματική δραστηριότητα είναι οι πρακτικές ενσυνειδητότητας (mindfulness), κατά τις οποίες εκπαιδεύεσαι στο να μένεις παρών/ούσα στη στιγμή χωρίς να “κυνηγάς” τις αρνητικές σου σκέψεις. Έτσι μειώνεται το άγχος και η ένταση που προκαλείται από αυτές.
Το ζητούμενο στη διαχείριση των αρνητικών σου σκέψεων είναι να μπορείς να δημιουργείς έναν πιο θετικό εσωτερικό διάλογο.
Φίλοι, οικογένεια, ψυχοθεραπεία – το δίχτυ ασφαλείας
Η σημασία του υποστηρικτικού πλαισίου
Είναι πολύ σημαντικό για την ψυχική σου ανάκαμψη μετά από έναν χωρισμό να αξιοποιήσεις το κοινωνικό δίκτυο που έχεις γύρω σου. Μην απομονώνεσαι και μη θεωρείς, ότι είναι δείγμα δύναμης να προσπαθείς να τα αντιμετωπίσεις όλα μόνος/η. Απευθύνσου στα άτομα που έχεις κοντά σου και νιώθεις ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Προσπάθησε να περνάς χρόνο μαζί τους κάνοντας πράγματα που θα σε βοηθήσουν να πάρεις απόσταση από την ένταση που βιώνεις λόγω του χωρισμού. Η οικογένεια είναι εξίσου σημαντική, αρκεί να αισθάνεσαι ότι μπορούν όντως να σταθούν υποστηρικτικά δίπλα σου. Πολλές φορές οι συγγενείς γίνονται πιεστικοί, παρεμβατικοί, επισημαίνουν μόνο, ό,τι θεωρούν ότι έχει γίνει λάθος. Σε τέτοιες περιπτώσεις καλύτερα να αποφύγεις να αναζητήσεις συναισθηματική στήριξη από εκείνους.
Η σημασία της ψυχοθεραπείας
Στην προσπάθεια σου να ανακτήσεις την αυτοεκτίμησή σου στην περίοδο ενός χωρισμού είναι πάρα πολύ χρήσιμο και μία ευκαιρία για σένα να αξιοποιήσεις την ψυχοθεραπεία και τα εργαλεία της. Σε αυτό θα σε βοηθήσουμε με την εμπειρία και την κατάλληλη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ταιριάζει στις ανάγκες σου. Η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια Κατερίνα Τζιωρίδου είναι διαθέσιμη προσωπικά για να κλείσεις ένα πρώτο ραντεβού. Στο psy4you δεν θα έρθεις σε επαφή με γραμματεία ή αυτόματο τηλεφωνητή, αλλά κατευθείαν με την κα Τζιωρίδου, η οποία επιλέγει συνειδητά η πρώτη επικοινωνία για ραντεβού να γίνεται άμεσα με την ίδια. Μην ανησυχείς, αν δεν απαντήσει αμέσως. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκεται σε συνεδρία. Θα σε καλέσει άμεσα στο διάλειμμα της.
Στην πρώτη συνεδρία θα έχεις την ευκαιρία να μάθεις, τι ακριβώς μπορεί να σου προσφέρει η ψυχοθεραπεία και πώς θα σε απεγκλωβίσει από τη δύσκολη περίοδο του χωρισμού. Επίσης θα δεις, πώς αισθάνεσαι. Αυτό θα σε βοηθήσει να καταλάβεις, αν θέλεις να ξεκινήσεις σε τακτικό και δομημένο πλαίσιο την δική σου ατομική ψυχοθεραπεία.
Ο χωρισμός σε μία σχέση αποτελεί μία απώλεια και αναπόφευκτα βιώνεις έντονα συναισθήματα. Σου χρειάζεται να αντιμετωπίσεις ενεργά την αρνητική επίδραση που προκαλεί στην αυτοεκτίμησή σου. Είναι ζωτικής σημασίας να την ξαναχτίσεις μέσα από την αποδοχή, την αυτοσυμπόνοια και την αυτοφροντίδα. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσεις τις αξίες και τις προτεραιότητες σου. Να δώσεις έμφαση στην αυτονομία και την ανεξαρτησία σου. Να αλλάξεις τρόπο σκέψης. Να αξιοποιήσεις τους ανθρώπους που έχεις γύρω σου για να σε στηρίξουν. Να δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να δουλέψεις σε ένα πλαίσιο ψυχοθεραπείας, έτσι ώστε να ανακαλύψεις από την αρχή εσένα και να δημιουργήσεις τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την προσωπική σου εξέλιξη προς το καλύτερο.
Μην αφήνεις τίποτα στην τύχη του!
διάβασε επίσης
