Το κύριο γνώρισμα της Διαταραχής Πανικού είναι η εμφάνιση απρόβλεπτων, επαναλαμβανόμενων κρίσεων άγχους και φόβου σε έντονο βαθμό (κρίσεις πανικού). Τα σωματικά συμπτώματα που συνοδεύουν την κρίση είναι εφίδρωση, ταχυκαρδία, ζάλη, αίσθηση λιποθυμίας.
άκουσε το σε podcast
Το άτομο μπορεί να νιώθει τρέμουλο στα άκρα ή και πόνο στο στήθος. Για να δοθεί η διάγνωση της Διαταραχής Πανικού θα πρέπει να υπάρχουν κρίσεις με συχνότητα τουλάχιστον μία κρίση την εβδομάδα σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων συνεχόμενα. Επίσης θα πρέπει να έχουν αποκλεισθεί όλες οι άλλες πιθανές οργανικές η μη αιτίες που μπορεί να προκαλούν τα παραπάνω συμπτώματα. Η ΔΠ μπορεί να εμφανίζεται με ή χωρίς αγοραφοβία (φόβος έκθεσης στο πλήθος).
Συνέπειες που προκαλεί η κρίση πανικού
Ο φόβος της εμφάνισης κρίσης πανικού οδηγεί τα άτομα να αποφεύγουν καταστάσεις ή συνευρέσεις με άλλους ανθρώπους. Καθώς η εμφάνιση κρίσης είναι απρόβλεπτη καταλήγουν να αισθάνονται ακόμη περισσότερο άγχος. Έτσι νιώθουν τον λεγόμενο φόβο του φόβου της κρίσης πανικού.
Μια κρίση πανικού μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή και να διαρκέσει μέχρι δέκα λεπτά με χαρακτηριστικό γνώρισμα το αποκορύφωμα των συμπτωμάτων και την αποκλιμάκωση τους μέσα στο δεκάλεπτο. Πέραν των σωματικών συμπτωμάτων δημιουργείται σταδιακά και ένας δυσλειτουργικός τρόπος σκέψης, ο οποίος ενισχύει όλο και περισσότερο την συνέχιση της Διαταραχής Πανικού.
Αν θέλετε να αξιολογήσετε κάποια συμπτώματα που ήδη έχετε και που μπορεί να δείχνουν πιθανή Διαταραχή Πανικού, ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσμο: Ψυχομετρική Εξέταση Ελέγχου Διαταραχής Πανικού
Η θεραπεία της διαταραχής πανικού
Η πιο γνωστή και αποτελεσματική ψυχοθεραπευτική παρέμβαση που εφαρμόζεται στη Διαταραχή Πανικού είναι η Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ). Σύμφωνα με το ΓΣ μοντέλο ένα σύνολο θεραπευτικών τεχνικών χρησιμοποιούνται στοχεύοντας στην τροποποίηση τόσο της συμπεριφοράς όσο και των εσωτερικών διεργασιών του ατόμου δηλ. των σκέψεων και τα συναισθημάτων. Η τεχνική αυτή ονομάζεται γνωσιακή αναδόμηση. Κατά τη διαδικασία αυτή αποδομούνται συμπεριφορές που έχουν συνδεθεί με δυσλειτουργικές σκέψεις, οι οποίες δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο με τελευταίο στάδιο την κρίση πανικού. Τέτοιες συμπεριφορές και σκέψεις είναι π.χ. οι λανθασμένες εκτιμήσεις κινδύνου, οι καταστροφικές ερμηνείες των σωματικών συμπτωμάτων και οι αντίστοιχες αυτόματες σκέψεις. Η αναγνώριση και η διόρθωση αυτών είναι τα δύο πιο σημαντικά μέρη της Γνωσιακής – Συμπεριφορικής Θεραπείας.
Η ΓΣΘ μπορεί να συνοδεύεται από φαρμακοθεραπεία ή και όχι. Εξαρτάται από την ένταση των συμπτωμάτων και τη δυσφορία που προκαλούν. Ως ψυχοθεραπευτική μέθοδος έχει αποδειχθεί η πλέον αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της Διαταραχής Πανικού. Οι πιο πρόσφατες έρευνες αναφέρουν βελτίωση (με πλήρη παύση των κρίσεων πανικού) σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 80% των ασθενών.
Η Θεραπευτική Σχέση
Καθοριστικό ρόλο στην καλή πορεία της θεραπείας παίζει η σχέση ψυχοθεραπεύτριας – θεραπευόμενης. Το θεραπευόμενο άτομο θα δοκιμάσει συγκεκριμένες τεχνικές αντιμετώπισης των κρίσεων πανικού, αφού εκπαιδευτεί σε αυτές στη διάρκεια των θεραπευτικών συνεδριών. Η εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του θεραπευτή, στην κατάρτιση και την εμπειρία του θα αποτελέσουν ένα συμπληρωματικό αποφασιστικής σημασίας κίνητρο. Οι απογοητεύσεις, οι αποτυχίες θα συζητηθούν και θα σημασιοδοτηθούν εκ νέου. Η κάθε πλευρά θα δίνει την απαραίτητη ανατροφοδότηση για να πάει η θεραπεία στο επόμενο στάδιο, μέχρι αυτή να ολοκληρωθεί και να απελευθερωθεί το θεραπευόμενο άτομο από τα συμπτώματα.
Πηγή:
Καλπάκογλου Θωµάς. Άγχος και Πανικός: γνωσιακή θεωρία και θεραπεία. Εκδόσεις Ελληνικά Γράµµατα (1997)