Η ατομική ψυχοθεραπεία καθορίζεται από το δυαδικό πλαίσιο ψυχοθεραπεύτριας – θεραπευόμενης. Πριν φτάσει το άτομο στην πρώτη ατομική συνεδρία με την ψυχολόγο μπορεί να έχει προηγηθεί μια μακρά και δύσκολη περίοδος. Μια περίοδος εσωτερικής πάλης με συγκεχυμένα και έντονα συναισθήματα, φαύλους κύκλους επαναλαμβανόμενων αρνητικών σκέψεων, μια σειρά σωματικών συμπτωμάτων και συμπεριφορικών αποκλίσεων.
Η πρώτη συνεδρία συχνά πραγματοποιείται κάτω από ένα ισχυρό ψυχικό βάρος, αλλά ταυτόχρονα και με μια μεγάλη ανάγκη ανακούφισης και προοπτικής διεξόδου. Σε αυτή τη συνεδρία είναι πολύ σημαντικό να αισθανθεί το άτομο, ότι η ψυχολόγος καταλαβαίνει και συναισθάνεται. Συχνά υπάρχει η ανάγκη μιας απάντησης στο “γιατί συμβαίνουν όλα αυτά”. Άλλες φορές πάλι οι άνθρωποι γνωρίζουν πολύ καλά, γιατί τους συμβαίνει αυτό που τους συμβαίνει. Η ψυχοθεραπεύτρια θα συζητήσει με τον πελάτη της, τι πιστεύει η ίδια, ότι συμβαίνει και πώς μπορούν σε πρώτη φάση να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Έτσι θα τεθεί ένας (ή περισσότεροι) θεραπευτικός στόχος πάνω στον οποίο θα δουλέψουν οι δύο πλευρές από κοινού.
Πέρα από την ύπαρξη ψυχικής πίεσης εξαιτίας συγκεκριμένων συμπτωμάτων η αναζήτηση ψυχολόγου μπορεί να γίνει από το άτομο και σε καθοριστικά γεγονότα ζωής, όπως μία απειλητική ασθένεια, ένας θάνατος, μία κρίση στη συντροφική σχέση ή η προοπτική χωρισμού, ανεργία, αποχωρισμός από τα ενήλικα παιδιά, μετανάστευση. Και εδώ η ψυχολόγος θα ακολουθήσει την ίδια τακτική με τον πελάτη της μέχρι την διατύπωση ενός θεραπευτικού στόχου.
Τέλος η ατομική ψυχοθεραπεία μπορεί να ανταποκρίνεται στην εσωτερική ανάγκη του ατόμου για μεγαλύτερη κατανόηση και ενσυναίσθηση του εαυτού. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχουν δυσλειτουργικά συμπτώματα. Το άτομο απευθύνεται στην ψυχολόγο, διότι θέλει να αποκτήσει μέσα από τη θεραπευτική διαδικασία καλύτερη αυτογνωσία.
Η καλή πορεία της θεραπείας εξαρτάται από την αρχή μέχρι και την ολοκλήρωση της από την ασφαλή και διαθέσιμη σχέση της ψυχοθεραπεύτριας με την θεραπευόμενη της. Η εμπιστοσύνη, η αποδοχή άνευ όρων, η ενσυναίσθηση, το ασφαλές πλαίσιο και η διαθεσιμότητα είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά μιας γερής θεραπευτικής σχέσης.