Διάβασε ποιοι είναι οι πιο “διάσημοι” μύθοι γύρω από την ψυχική υγεία και τι ισχύει στην πραγματικότητα.
Μύθος 1:
Χτύπα με ένα λαστιχάκι τον καρπό σου κάθε φορά που κάνεις μια αρνητική ή δυσάρεστη σκέψη.
Πραγματικότητα:
Έρευνες δείχνουν ότι με το να καταπιέζει κάποιος τις σκέψεις του, κάνει αυτές τις σκέψεις πιο ισχυρές και να έρχονται συχνότερα. Δες το κάπως έτσι: οι σκέψεις που διώχνεις σε κυνηγάνε.
Μύθος 2:
Αν μια κρίση πανικού χειροτερέψει πολύ, μπορεί να λιποθυμήσεις ή να χάσεις τον έλεγχο.
Πραγματικότητα:
Είναι απίθανο, ότι θα λιποθυμήσεις. Η λιποθυμία προκαλείται από την ξαφνική πτώση της αρτηριακής πίεσης. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού η αρτηριακή σου πίεση δεν πέφτει καθόλου. Αντιθέτως αυξάνεται ελαφρώς.
Μύθος 3:
Αν έχεις κάποια αγχώδη διαταραχή, είναι σημαντικό να αποφεύγεις το στρες και τις καταστάσεις που σε κάνουν να αισθάνεσαι αγχωμένος/η.
Πραγματικότητα:
Το να αντιμετωπίζεις τον εαυτό σου σαν να είναι εύθραυστος και το να αποφεύγεις τον κίνδυνο οδηγεί στην αποθάρρυνση και την πτώση του ηθικού σου. Η αποφυγή του άγχους έχει την τάση να ενισχύει το άγχος. Μπορείς να αισθάνεσαι άγχος και παρόλα αυτά να κάνεις αυτό που θέλεις ή χρειάζεται να κάνεις.
Μύθος 4:
Να έχεις πάντα μαζί σου μια χαρτοσακούλα για την περίπτωση που πάθεις υπέρπνοια.
Πραγματικότητα:
Οι χαρτοσακούλες λειτουργούν σαν ένα δεκανίκι ασφαλείας που σε κρατά αγχωμένο/η για το να είσαι αγχωμένος/η. Η υπέρπνοια αν και άβολη σαν κατάσταση δεν είναι επικίνδυνη.
Μύθος 5:
Οι αιτίες των διαταραχών άγχους έχουν συνήθως τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία και για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία, πρέπει να εστιάζει σε εκείνη την περίοδο της ζωής.
Πραγματικότητα:
Έρευνες δείχνουν, ότι οι θεραπείες που είναι αποτελεσματικές εστιάζουν στο εδώ και τώρα και περιλαμβάνουν την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων για τη διαχείριση των σκέψεων, των συναισθημάτων, της δυσφορίας και της συμπεριφοράς.
Μύθος 6:
Τα φάρμακα για το άγχος προκαλούν εξάρτηση και πρέπει να τα παίρνουμε μόνο, όταν είναι απολύτως απαραίτητο.
Πραγματικότητα:
Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα νέας γενιάς (SSRIs και SNRIs) δεν προκαλούν εξάρτηση. Οι βενζοδιαζεπίνες μπορούν να σε βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα, όμως μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της ανοχής σε αυτά και σε εξάρτηση μετά από μακροχρόνια χρήση.
Μύθος 7:
Τα φάρμακα είναι η μόνη θεραπεία για τις αγχώδεις διαταραχές.
Πραγματικότητα:
Τα φάρμακα μπορούν να είναι αποτελεσματικά. Όμως επιστημονικές έρευνες δείχνουν, ότι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) μπορεί να είναι εξίσου ή και περισσότερο αποτελεσματική από τα φάρμακα (ή ο συνδυασμός CBT και φαρμάκου) για τους περισσότερους ανθρώπους, ιδιαίτερα όσον αφορά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Μύθος 8:
Ορισμένα άτομα είναι απλά “στην τσίτα” ή είναι “νευρωτικά” και δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί πραγματικά να βοηθήσει.
Πραγματικότητα:
Η θεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει να μειώσεις την ανησυχία και την ταλαιπωρία και να σου μάθει νέους τρόπους να σχετίζεσαι με τις σκέψεις σου, ανεξάρτητα από την ιδιοσυγκρασία που έχεις ή το για πόσο μεγάλο χρονικό διάστημα διατηρείς τις “αγχωτικές” σου συνήθειες.
Μύθος 9:
Αν ξεκινήσεις να τρως σωστά, να ασκείσαι, να αποφεύγεις την καφεΐνη και να αποκτήσεις έναν υγιή τρόπο ζωής, το άγχος σου θα υποχωρήσει.
Πραγματικότητα:
Αν και κάποιο μέρος του άγχους σου ίσως υποχωρήσει, η διαταραχή σου δε θα θεραπευθεί. Οι αγχώδεις διαταραχές είναι οπωσδήποτε ευαίσθητες στο στρες, όμως το στρες δεν τις προκαλεί. Χρειάζεσαι περισσότερη βοήθεια από το να μειώσεις απλά το στρες. Ίσως χρειάζεται να αντιμετωπίσεις τους φόβους σου, να μάθεις νέα δεδομένα για τα συμπτώματά σου, να σταματήσεις να αποφεύγεις, να αποκτήσεις ανοχή ως προς κάποιες εμπειρίες, ή να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι, αισθάνεσαι και συμπεριφέρεσαι προς άλλα άτομα.
Μύθος 10:
Μια ανεξάντλητη παροχή συμπονετικών διαβεβαιώσεων από την οικογένεια και τους φίλους και μια βοήθεια στο να αποφεύγεται το στρες, είναι ό,τι χρειάζεται για ένα άτομο που αντιμετωπίζει προβλήματα άγχους.
Πραγματικότητα:
Φίλοι και οικογένεια με καλές προθέσεις μπορούν πολύ εύκολα να εμπλακούν σε μια σειρά καταναγκαστικών διαβεβαιώσεων και να συντελούν, άθελά τους, στη συντήρηση των φόβων σου με το να μη σε αφήνουν να έρθεις αντιμέτωπος μαζί τους. Η συμπονετική και ευγενική ενθάρρυνση να προχωράς παρά και πέρα από τα άγχη και τις αμφιβολίες σου, αντί να τα αποφεύγεις, είναι μια πιο βοηθητική στρατηγική.
Εάν θες να απευθυνθείς σε έναν ψυχολόγο στη Θεσσαλονίκη για την διαχείριση της ψυχικής σου υγείας, μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μας.
Πηγή:
Έλενα Σπανού, Ψυχολόγος – Νευροεπιστήμων – Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεύτρια
